Moelingen/Moeland

Moelingen/Moeland in de Eerste Wereldoorlog 

Nieuws van de dag, 29 oktober 1914:

Een ‘onpartijdige’ schrijft in de Telegraaf:
“Het Belgische dorp Mouland waar ik door kwam, is totaal verwoest en platgebrand. Slechts een paar woningen staan er nog van, anders overal puin, gebroken huisraad; hier en daar een dood huisdier, verder de verpeste lucht van een of ander onder de puinhopen bedolven kadaver. Een interessant kijkje biedt het schoollokaal, banken, kasten, kachel en leermiddelen hot en her, op en door elkaar.

Een eindje verder had ik een lugubere ontmoeting. Bij het hoekhuis aan de dorpsbrug gelegen vond ik in de tuin, voor zover van ‘tuin’ nog sprake kan zijn … de hand van de eenmaal daar wonende kastelein, Thossain Timmers, tot bij het polsgewricht uit de grond steken. Volgend de lezing van een Duitsche wegwerker, zou de man een ulaan, die toegang tot zijn woning eiste om Belgische soldaten te zoeken, gewurgd hebben en heeft men hem tot straf met de hand uit het graf tussen zijn peentjes en kool, die hij zelf in het voorjaar pootte, begraven.
Wat verder moet zijn broer liggen. De lucht, die hier bij dit plekje, na plusminus 5 weken, heerst, kan men zich denken.”

Zo’n bericht vraagt om nader onderzoek. We zijn naar Moelingen gegaan om het oorlogsmonument op te zoeken en om te kijken of er nog leden van familie Timmers in het dorpje wonen. Verschillende zerken met de naam Timmers kwamen we op het kerkhof tegen. Maar aan hen konden we niets meer aan vragen.
De eerste persoon die we tegenkwamen, kende geen familie Timmers. Bij een dame bij het cultureel centrum hadden we meer succes. “Oh, dan moeten jullie bij Jocelyne zijn want haar moeder was een Timmers. Ze werkt tot half een op het postkantoor in ’s-Gravenvoeren.” Dus snel naar dat dorpje gereden.
We werden zeer vriendelijk ontvangen en ze belde eerst haar broer of hij nog wat had en daarna haar oom Oger Ulrix want die deed aan familieonderzoek. ’s Middags waren we bij hem welkom en kregen we diverse gegevens van de afstammelingen van Jean Pierre Timmers en Anna Maria Vanaubel mee. Op de vraag aan zijn vrouw Marie Timmers of er bij haar thuis vroeger over de twee vermoorde oudooms gesproken werd, antwoordde ze ontkennend.

III-a. Jean Pierre Timmers, geboren te Brunssum op 3 september 1805 als zoon van Guillaume (Willem) Timmers en Maria Elisabeth Bex en overleden te Moelingen op 19 november 1884. Beroep onderwijzer, later herbergier. Hij trouwde te Moelingen op 19 mei 1836 met Anne Vanaubel. Zij werd geboren op 15 januari 1814 als dochter van Hubert Vanaubel en Barbe Jeunehomme en overleed te Moelingen op 17 februari 1885. Kinderen van dit echtpaar:

1. Maria Elisabeth, geboren te Moelingen op 10 juli 1836 en overleden op 11 november 1901. Zij trouwde te Moelingen op 23 februari 1870 met Jean Nicolas Hubert Tossens. Hij werd geboren op 22 september 1827 als zoon van Paul Tossens en Marie Josephe Troquay. Kinderen van dit echtpaar:
2. Maria Anna Tossens, geboren op 24 september 1871. Zij trouwde op 28 december 1901 met Emile Preud’homme.
3. Anna Maria Tossens, geboren op 13 april 1873.
4. Pierre Joseph Tossens, geboren op 5 april 1876.
5. Jean Hubert, geboren te Moelingen op 29 augustus 1837.
6. Marie Anne, geboren te Moelingen op 9 september 1838 en aldaar overleden op 24 februari 1840. (Bij het overlijden van Anne Marie en de geboorte van Jean Guillaume Winand verblijft vader in Heer.)
7. Jean Guillaume Winand, geboren te Moelingen op 9 mei 1840, volgt onder IV-a
8. François Joseph, geboren te Moelingen op 30 maart 1842 en aldaar overleden op 3 juli 1843.
9. Antoinette/Antonnia Barbe, geboren te Moelingen op 5 januari 1844 en overleden op 23 april 1915. Zij trouwde te Moelingen op 23 juli 1874 met Winand Walpot. Geboren op 24 april 1849 als zoon van Winand Walpot en Marie Anne Dirix en overleden op 6 september 1921. Kinderen van dit echtpaar:
10. Maria Anna Walpot, geboren op 24 september 1874. Zij trouwde op 27 april 1875 met Jean P.J. Habets. Hij werd geboren op 7 april 1868
11. Anna Maria Elisabeth Walpot, geboren op 13 juli 1877 en overleden op 11 augustus 1953. Zij trouwde op 19 november 1910 met Jean Vanaubel. Hij werd geboren op 14 juni 1871 en overleed op 28 februari 1949.
12. Théodore Hubert Walpot, geboren op 12 augustus 1879. Hij trouwde op 24 mei 1919 met Maria Josephine Hermans. Zij werd geboren op 13 juli 1877.
13. Auguste Walpot, geboren op 3 maart 1888.
14. Toussaint/Tossanus Lambert, geboren te Moelingen op 20 november 1845 en aldaar overleden op 5 augustus 1914. Gefusilleerd.
15. Antoine Joseph Hubert, geboren te Moelingen op 8 november 1847 en overleden op 21 augustus 1896. Hij trouwde te Moelingen op 8 januari 1872 met Marie Henriette Rosalie Otten. Zij werd geboren op 27 maart 1849 als dochter van Jean Otten en Marie Elisabeth Flamand en overleed op 25 februari 1935. Kinderen van dit echtpaar:
16. Jean Pierre Joseph, geboren op 22 maart 1872 en overleden op 4 november 1950.
17. Maria Anna, geboren op 24 april 1874 en overleden op 15 juni 1944. Zij trouwde op 8 juni 1893 met T. Michel Pousset. Hij werd op 5 augustus 1914 gefusilleerd.
18. Maria Henrica, geboren op 25 maart 1876 en overleden op 19 april 1937.
19. Maria Josephine Elisabeth, geboren op 12 april 1878 en overleden op 21 juni 1878.
20. Jean Louis, geboren te Moelingen op 22 november 1849 en overleden op 30 april 1936. Hij trouwde te Moelingen op 2 december 1882 met Marie Mechtilde Lejeune. Zij werd geboren op 17 mei 1852 als dochter van Mathieu Lejeune en Marie Elisabeth Booren en overleed op 15 maart 1939.
21. Marie Julienne, geboren te Moelingen op 4 maart 1851 en overleden op 31 januari 1912.
22. Marie Catherine, geboren te Moelingen op 29 juli 1853 en overleden op 26 maart 1931. Zij trouwde op 27 februari 1889 met Georges Broers. Hij werd geboren in 1846 en overleed op 23 december 1900. Kinderen van dit echtpaar:
23. Jacobus Jean Broers, geboren op 11 april 1890 en overleden op 7 januari 1933. Hij trouwde op 16 juni 1920 met Jeanne Maria Catharina Hermans. Hij werd geboren op 11 december 1893 en overleed op 7 februari 1974.
24. Aemilius Gulielmus Broers, geboren op 2 november 1891. Hij trouwde op 4 mei 1927 met Maria Elisabeth Georgina François. Zij werd geboren op 22 november 1903.
25. Toussaint Lambert Broers, geboren op 5 januari 1893 en overleden op 8 mei 1893.
26. Maria Juliana Broers, geboren op 10 augustus 1894 en overleden op 10 januari 1935.
27. Maria Broers. Zij trouwde met Servais Savenay.
28. François Henri, geboren te Moelingen op 26 maart 1855 en aldaar overleden op 5 augustus 1914. Gefusilleerd.
29. Barbe Marie Anne, geboren te Moelingen op 28 oktober 1857 en overleden op 10 juli 1935. Zij trouwde op 27 februari 1889 met Auguste Walpot. Hij werd geboren op 11 april 1862 en overleed op 30 augustus 1938. Kinderen van dit echtpaar:
30. Maria Antonnia Walpot, geboren op 7 maart 1892. Zij trouwde op 27 januari 1923 met Joseph Lambert.
31. Maria Elisabeth Walpot, geboren op 3 april 1893 en overleden op 16 december 1893.
32. Louis Guillaume Walpot, geboren op 16 november 1894 en overleden op 31 april 1896.
33. Maria Barbara Hub Walpot, geboren op 21 december 1895. Zij trouwde op 16 mei 1934 met Henri Hubert Paggen. Hij werd geboren op 21 augustus 1899 en overleed op 5 april 1982.
34. Hubertina Josephina  Henrica Walpot, geboren op 23 maart 1898.
35. Maria Barbara Gerardine Walpot, geboren op 3 oktober 1899.Zij trouwde op 21 oktober 1936 met Gilles Joseph Lucien Guillaume. Hij werd geboren op 9 mei 1902.
36. Elisabeth J.E. Walpot, geboren op 8 september 1903 en overleden op 17 januari 1905.

In Schampschot door Paul van der Steen lezen we:
“Bij de in Moelingen vermoorde mannen waren de gebroeders Timmers. De lichamen bleven enkele dagen liggen waar de mannen waren neergeschoten. Hun naar Eijsden gevluchte zus hoopte dat de plaatselijke dokter Lambert-Philippe Pinckers, de lichamen mocht ophalen om ze in Nederland te begraven. Maar de Duitsers verleenden geen toestemming. Na enkele dagen gaven ze de broers een provisorisch graf in Moelingen. Een van de twee, Tossanus (Toussaint) Timmers, kreeg zijn laatste rustplaats in een moestuin. Als waarschuwing lieten de Duitsers zijn hand en een stuk arm boven de grond uitsteken. Het morbide tafereel bleef een dag zichtbaar. Toen vond de buurman het genoeg geweest. Hij dekte de zwart geworden hand en arm met een emmer af.”
Ondertussen werden de lugubere foto’s van het graf van Toussaint Timmers als ansichtkaart verspreid. Voor de Belgen bewezen ze de gruweldaden van de Duitsers. De Duitsers lieten de kaart vergezeld gaan van een waarschuwing voor verzet.

En in Door den oorlog moeten lijden door Guido Sweron en Rik Palmans lezen we:
“In Moelingen schoten de Duitsers de broers Henri en Toussaint Timmers dood als vermeende Francs-tireurs. De foto van het graf werd vaak gepubliceerd en ook als postkaart verspreid. Volgens pastoor Drees werd Henri Timmers, die een café annex winkel uitbaatte, neergeschoten toen hij buiten kwam en protesteerde omdat Duitse soldaten het glas van de etalage hadden stuk geschoten. Zijn broer Toussaint werd meegenomen en later dood teruggevonden. De Duitsers verboden zelfs om de lijken te begraven. Toen ze dat toch toelieten, moest de rechterhand van Toussaint zichtbaar blijven. Dorpelingen plaatsten een emmer over de hand maar ‘herhaalde malen werd de arm door de Duitschers ontbloot, en dit, om de burgers schrik aan te jagen’. “